''İnancım'' sayfamdaki yazıda belirttiğim üzere ;
Müslümanım ama nasıl bir müslüman ? Dünya üzerine baktığımızda çok çeşitli müslümanlık anlayışı olduğunu görüyoruz. Genelde ; hep bir ötekileştirme içeren , ''Biz doğruyuz diğerleri yanlış '' geleneği mevcut. Bu bağlamda ; bana öğretilen temel müslümanlık kaidelerini incelemeye karar verdim.
Temel kaynak Kur'an olsa da orjinali arapça olduğundan ve bana öğretilen ''Kur'an'ı anlamak istiyorsan tefsir okumalısın meal okumak sağlıklı değil'' anlayışı ile tefsir okumaya karar verdim ki , bu sefer de hangi tefsir sorusu gündeme geldi.
Küçükken şiddetine maruz kalsam da fikirlerine saygı duyduğum kuzenimin yönlendirmesiyle , Seyyid Kutub'un Fizilal-il Kur'an veya Mevdudi'nin Tefhimu'l Kur'an dan birini okumaya karar versem de başarılı olamadım.
Bir dostumun ; ''Anlamak için ayet ayet gitmelisin önce arapçasını sonra mealini en son tefsirini okursan daha iyi anlaşılır'' diye tavsiye de bulunması da başarısız deneme ile sonuçlandı.
Tembellik edip okumadığımı iddia etsem de , aslın da iman zafiyeti olduğundan sanırım , Kur'an Meali'ni de bir bütün olarak okumadım.
Daha sonra bana öğretilen ; ''Bu kadar kafa yormana hiç gerek yok burada okunmuş hatta özet çıkartılmışı var'' mantığına göre yazılan kitaplara göz attım. Tabi bir de dinin uygulama esaslarını içeren İlmihal'i okuyup dinimi öğrenmeye çalıştım.
İlmihal'de geçen farklı uygulamaların Mezhep farklılıklarından kaynaklandığı , ama tüm mezheplerin aynı inanç esaslarına dayandığı söylense de ; küçükken hayal meyal hatırladığım ; Mezarda sorulacak sorular içerisinde Rabbin Kim ? Peygamberin Kim ? Mezhebin ne ? sorularının bu mantığa ters geldiğini , bunun da belki ''dört hak mezhepten misin yoksa 5,6,7...'' gibi bir mantığa da uymadığını düşündüğümden ''Mezhep'' kavramını incelemeye çalıştım.
Mezheplerin , Peygamber ve dört halife döneminde olmadığı gerçeği ''O zaman gerek yoktu sonradan ihtiyaç hasıl oldu'' gibi bir cevap kafamda soru işaretleri oluştursa da , temel inanç sistemini etkilemediğini düşündüğümden ve haddimi aşmak istemediğimden bu konuya fazla girmedim.
Fakat daha sonraları öğrendiğim ;
Hanefi mezhebinin kurucusunun İmam-ı Azam olmadığı ,
İmam-ı Azam'ın içtihatları ile sonradan oluşturulduğu ,
Bunun da öğrencileri tarafından yapıldığı ,
Hanefi mezhebinin temellerinin altı kitaba dayandığı ,
Onların da İmam-ı Muhammed tarafından yazıldığı ,
İmam-ı Muahmmedi'in ondört yaşında İmam-ı Azam'ın yanına geldiği ,
Onsekiz yaşında iken hocasının vefat ettiği ,
Aslında hanefi mezhebinin tek kaynağının İmam-ı Azam olmayıp
İmam-ı Muhammed ve İmam-ı Yusuf'un da içtihatlarını da içerdiği ,
İmam-ı Azam'ın emevi ve abbasi iktidarları ile mücadele ettiği ,
Abbasi devleti zamanında zindana atıldığı ,
Talebesi İmam-ı Yusuf'un Abbasi zamanında Baş Kadı olduğu ,
gibi örnekler beni tekrar mezhep kavramını araştırmaya yöneltti.
Araştırma sonuçlarımı burada uzun uzadıya anlatmama gerek yok.
Ben bunun yerine ,bugün geldiğim noktada cevaplanmasını istediğim soruları sormaya çalışacağım. Aslında bu sorulara kendimce bir cevap bulmaya çalıştım. Ama ''Ortak Akıl'' bağlamında bu yazıyı okuyanlara da bunları sormak isterim.
*Mezhep kavramı müslümanlığın olmazsa olmazı mıdır?
*Kur'an dışı kaynaklar hüküm koyucu olarak kabul edilebilir mi?
*Sadece Kur'an ile din yaşanır mı?
*Peygamber zamanında hadis yazma kültürü var mıdır ?
*Dört halifenin hadisleri derlemeye bakışı nedir?
*Kütüp-i Sitte dini kaynak mıdır?
*İlk hadis derleyicinin aktardığı yaklaşık hadis sayısı kaçtır?
*Ehli Sünnet'e göre İmam Buhari , İmam-ı Azam'a nasıl bakmaktadır?
*Dört hak mezhebin imamları Memur (Maaşlı) İmam kavramına nasıl bakmaktadır?
*İçtihad kapısı neden kapanmıştır?
*Buhari ; ''Sahih olandan başkasını yazmadım. Kitap uzamasın diye terkedip yazmadığım Sahih'ler de yazdıklarımdan çoktur. Bunların altıyüz bin hadis içinden tahric ve intihab eyledim. Ve tasnifini on altı senede ikmal edebildim. Onu kandim ile Allah arasında huccet ittihaz ederim.'' demiş midir?
*Hadis naklinde ara ravilerin güvenilirliğine nasıl bakılmalıdır?
*Kutsi hadis'in kutsiliğini nasıl belirlenmiştir?
*Kur'an da olmayan sünnete dayalı bir uygulamayı din dairesi içine almak ''Kur'an eksik'' manasına gelir mi?(örnek : recm)
*Peygamber'i örnek almak suyu üç kerede içmek midir ?
*Alemler , Peygamber'in yüzü suyu hürmetine mi yaratılmıştır ?
Son olarak ;
İslamiyet sınırları içerisinde ,
''X mesele Kur'an da şöyle açıklanmıştır , Y ayetinde şöyle yazar. Öyleyse bu böyledir.'' demek;
Aslında Allah adına konuşmak değil midir ?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder